काठमाडौं,  पुस २० । मन्दिरमा भगवान शिवको ठीक अगाडि नन्दीको मूर्ति बसेको हामी सबैले देखेका छौं। भगवान शिवको दर्शन गर्ने हरेक भक्तले पहिले नन्दीको दर्शन गरेको हुन्छ । नन्दीलाई भगवान शिवको वाहन मानिन्छ। भगवान शिवलाई नन्दी धेरै मनपर्ने विश्वास छ। जहाँ शिव हुन्छ त्यहाँ नन्दी पनि हुन्छ। हिन्दू पौराणिक कथाहरूमा भगवान शिव र नन्दीको बारेमा धेरै कथाहरू छन्।

पौराणिक हिन्दू पुराण शिव पुराणमा एउटा कथा पाइन्छ, जसका अनुसार शिलाद नामका ऋषि आफ्नो ब्रह्मचार्यका कारण आफ्नो वंशको अन्त्य हुन गइरहेको थियो। यो देखेर पितृको चिन्ता बढ्यो, मुनि तपस्या र योगमा मग्न हुनुहुन्थ्यो, जसका कारण उनी गृहस्थको जीवनमा प्रवेश गर्न चाहँदैनथे। शिलाद ऋषिले देवराज इन्द्रलाई पुत्रको कामनाका लागि तपस्या गरेका थिए ।

मुनिको तपस्याबाट इन्द्रदेव प्रसन्‍न भए । तब मुनिले इन्द्रदेवसँग वरदानमा जन्म मृत्युको बन्धनबाट मुक्त हुने छोरा मागेका थिए, तर इन्द्रदेवले त्यस्तो वरदान दिन असक्षमता प्रकट गरे । यसपछि शिलाद मुनिले भगवान शिवको कठोर तपस्या गरे। मुनिको तपस्याबाट प्रसन्न भएर भगवान शिवले मुनिलाई आफ्नै पुत्रको रूपमा देखा पर्ने वरदान दिए।

भगवान शंकरबाट वरदान पाएको केही समयपछि शिलाद मुनिले आफ्नो खेत जोतिरहेका थिए, तब पृथ्वीबाट एउटा बालक देखा पर्‍यो । शिलाद मुनिले त्यो बालकको नाम नन्दी राखे । जब नन्दी हुर्किए, भगवान शंकरले मित्र र वरुण नामक दुई ऋषिहरूलाई शिलाद मुनिको आश्रममा पठाए। जसले नन्दीको छोटो जीवनको भविष्यवाणी गरेका थिए। यो कुरा नन्दीलाई थाहा भएपछि उनले मृत्युलाई जित्नका लागि भगवान भोलेनाथको कठोर तपस्या गर्न थाले। भोलेनाथले नन्दीको तपस्याबाट धेरै प्रसन्न भई वरदानको रूपमा नन्दीलाई मृत्युको डरबाट मुक्त गरे।

माता पार्वतीको सहमतिमा भोलेनाथले सबै गण र वेदहरूको अगाडि नन्दीलाई सबै गणहरूको शासकको रूपमा अभिषेक गरे। त्यतिबेला भगवान शिवले नन्दीलाई वरदान पनि दिएका थिए कि जहाँ नन्दी बस्छन्, त्यही ठाउँमा शिवले पनि बास गर्नेछन् । यही कारणले गर्दा हरेक मन्दिर वा प्यागोडामा जहाँ भगवान शिव छन्, त्यहाँ नन्दी पनि हुन्छन् ।