काठमाडौं,  पुस २२ । आज सफला एकादशी व्रत । यो पौष महिनाको कृष्ण पक्षको एकादशी हो । कुनै पनि मनोकामनामा सफलता प्राप्त गर्न सफला एकादशीको व्रत गरिन्छ । हिन्दू धर्मको मान्यता अनुसार यस दिन व्रत बसेर पूर्ण विधिपूर्वक श्रीहरिको पूजा गर्नाले मनोकांक्षी फल प्राप्त हुन्छ भन्ने विश्वास रहेको छ । यस दिन सफला एकादशीको व्रत कथा पढ्नाले व्रतको पूर्ण लाभ प्राप्त हुन्छ र व्रतको महत्व पनि थाहा हुन्छ ।

सफला एकादशी व्रत कथा
पौराणिक कथा अनुसार चम्पावती नगरका राजा महिष्मान थिए । उनका ४ छोरा थिए, जसमध्ये जेठो छोरा लुम्पक अपराधी थिए । मासु र मदिरा सेवन गरी सन्त, ऋषि, मुनि, देवी, देवता आदिको अपमान गर्थे । राजा उनको आचरण देखेर रिसाए। एक दिन उनीहरूले उसलाई दरबारबाट बाहिर निकाले र उसले चोरी गर्न थाल्यो। उनको बानीले नगरवासी पनि हैरान थिए ।

नजिकैको जङ्गलमा एउटा पीपलको रुख थियो, जसलाई नगरवासीले पुजा गर्थे । लुम्पक त्यही रुखमुनि बस्न थाले । पौष कृष्ण दशमीको रातमा कपडा नपुगेकाले उनलाई चिसो लागेको थियो । चिसो रातमा उनी सुते, चिसोले शरीर कसिलो भयो । भोलिपल्ट एकादशीको दिन बिहान घाम उदाएपछि दिउँसो तातो लागेर ब्युझिए । ऊ भोको थियो। खानाको खोजीमा जंगलमा पस्यो ।

भोक र तिर्खाका कारण उनी कमजोर भएकाले शिकार गर्न सकेनन् । जङ्गलबाट फलफूल लिएर त्यही पीपलको रुखमुनि आए । त्यतिन्जेल अँध्यारो भइसकेको थियो । फलहरू राखेर भन्नुभयो, “हे नाथ १ यी फलहरू तिमीलाई चढाइन्छ, अब आफै खाऊ ।” त्यो रात ऊ जागा रह्यो । उसले पहिलेको पापको लागि पश्चात्ताप गरिरहेको थियो। उनले भगवानसँग माफी मागे।

श्रीहरि विष्णु उनको अनजान व्रतबाट प्रसन्न भए। उहाँले लुम्पकका पापहरू नष्ट गर्नुभयो। तब आकाशबाट आवाज आयो, "हे लुम्पक १ तिम्रो व्रतबाट प्रसन्न भएर श्रीहरिले तिम्रो सबै पाप नष्ट गरिदिनुभएको छ, अब तिमी दरबारमा फर्केर आफ्नो पितालाई शासनमा सहयोग गर। राजाको पद ग्रहण गर।"

यो सुनेर लुम्पकले भगवान विष्णुको नाम जप्यो र आफ्नो दरबारमा फर्किए । बाबुले राजा बनाएपछि धर्मको बाटोमा लागेर राज्य चलाउन थाले । उसले एक योग्य र सुन्दर केटीसँग विवाह गर्यो। उसले राम्रो सन्तान पायो। श्रीहरिको कृपाले जीवनको अन्त्यमा उनले मोक्ष प्राप्त गरे। सफाला एकादशीको व्रत बसेर विष्णुको आराधना गर्ने व्यक्तिले जीवनमा सफलता र मोक्ष प्राप्त गर्दछ।