काठमाडौं, मंसिर १६। ‘असमानता हटाऔं, एड्स अन्त्य गरौँ’ भन्ने नारा तय गरिएको यस वर्षको ३४औं विश्व एड्स दिवस नेपालमा विभिन्न जनचेतनामूलक कार्यक्रम गरी मनाइँयो। एचआईभी र एड्स सम्बन्धी प्रभावकारी रोकथाम, हेरचाह, सहयोग तथा उपचार सेवाका लागी विश्वव्यापी ध्यानाकर्षण गर्दै जनचेतना जगाउन हरेक वर्ष डिसेम्बर १ मा विश्व एड्स दिवस मनाइन्छ। ।

वास्तवमा, एचआईभीका गम्भीर लक्षणहरू देखा पर्न धेरै वर्ष लाग्न सक्छ। तर दुई तिहाइ मानिसहरूले भाइरसको सम्पर्कमा आएको दुई हप्ता भित्रमा पनि एचआईभीका हल्का र सामान्य लक्षणहरू देखाउन थाल्छन्। मानिसहरूले यसलाई सामान्य रोगको रूपमा बेवास्ता गर्छन् र त्यसपछि यो भाइरस एड्सको कारण बन्न सक्छ। यदि भर्खरै कुनै एचआईभी व्यक्तिको सम्पर्कमा आएको र यी लक्षणहरू अनुभव भईरहेको छ भने तुरुन्तै एचआईभीको परीक्षण गराउनुपर्दछ। एचआईभी एड्सका प्रारम्भिक लक्षणहरू:

१. फ्लू जस्तै लक्षण
एचआईभी संक्रमित भएपछि २ देखि ४ हप्ताभित्र बिरामीमा फ्लूजस्ता लक्षण देखिन थाल्छ। जसका कारण तपाईलाई टाउको दुख्ने, ज्वरो आउने, उर्जाको कमी जस्ता सामान्य समस्याहरु महसुस हुन सक्छ । एचआईभीका यी लक्षणहरू केही हप्ताभित्रै आफैं हट्छन्। बारम्बार संक्रमण एचआईभी अर्थात् ह्युमन इम्युनोडेफिशियन्सी भाइरसले प्रतिरक्षा प्रणालीमा आक्रमण गर्न थाल्छ। जसका कारण शरीर संक्रमणबाट बचाउन कमजोर हुन्छ ।यसका कारण तपाईलाई बारम्बार निमोनिया वा अन्य ब्याक्टेरिया र भाइरल इन्फेक्सन हुन थाल्छ । यससँगै टीबी, मिर्गौला, फोक्सो आदिको दीर्घकालीन संक्रमण पनि हुन सक्छ।

२.बारम्बार संक्रमण
एचआईभी अर्थात् ह्युमन इम्युनोडेफिशियन्सी भाइरसले प्रतिरक्षा प्रणालीमा आक्रमण गर्न थाल्छ। जसका कारण शरीर संक्रमणबाट बचाउन कमजोर हुन्छ ।यसका कारण तपाईलाई बारम्बार निमोनिया वा अन्य ब्याक्टेरिया र भाइरल इन्फेक्सन हुन थाल्छ । यससँगै टीबी, मिर्गौला, फोक्सो आदिको दीर्घकालीन संक्रमण पनि हुन सक्छ।

३. राती ज्वरोसँग पसिना
एचआईभीका सामान्य लक्षणहरूमा ज्वरोसँगै राति पसिना आउनु पर्दछ। यो ज्वरो धेरै हल्का हुन सक्छ। यसको पछाडिको कारण यो हो कि जब शरीर भित्र केहि गलत हुन्छ, शरीरको तापमान बढ्न थाल्छ ।

४. छालामा दागहरू
एचआईभी संक्रमित भएपछि अधिकांश मानिसहरूमा छालामा दाग वा छालाको संक्रमण हुने गर्छ। जुन एचआईभीको धेरै सामान्य लक्षण हो। यदि एचआईभीका यी सामान्य लक्षणहरूलाई बेवास्ता गरियो भने, भाइरसले एड्स निम्त्याउन सक्छ। त्यसपछि महिनावारी परिवर्तन, तौल घट्ने, जोर्नी दुख्ने, सास फेर्न गाह्रो हुने, लामो समयसम्म खोकी लाग्ने, छोटो अवधिको स्मरणशक्ति घट्ने, कन्फ्युजन, कोमा जस्ता गम्भीर लक्षण पनि देखा पर्न सक्छन्।