काठमाडौँ, मंसिर १६। रुघा जुनसुकै मौसममा जोकोहीलाई लाग्न सक्छ। तर, शरीरमा इम्युनिटी पावर राम्रो भयो भने रोगलाई सहजै परास्त गर्न सकिन्छ। यतिवेला कोरोना महामारी विश्वभर फैलिएको छ। यस्तो अवस्थामा पनि इम्युनिटी पावर बढी हुनु आवश्यक छ। हुन त हरेक मौसमको परिवर्तन हुने समायमा मानिसको शरीरले आफूलाई पनि परिवर्तन गर्न खोजेको हुन्छ। तर, पनि विशेष गरी चिसो मौसम सुरु भएपछि मानिसको शरीरले आफूलाई पनि त्यो अनुसार ढाल्न थालेपछि रुघाखोकी सुरु हुन्छ। थुप्रै मानिस हरेक वर्ष एक दुईपटक रुघाखोकीको प्रकोपमा पर्छन् ।

दुई सयभन्दा बढी प्रकारका भाइरसबाट हुने यो रोगलाई सामान्य रोग मानिए पनि यसले निकै सताउँछ र आक्रान्त बनाउँछ । रुघाखोकीको समस्यामा खानामा ख्याल गरेन भने यो लामो समयसम्म रहन सक्छ । यहाँ जान्नुहोस् रुघाखोकीको समस्यामा के खाने र के नखाने ?

१. केरा
धेरैले रुघाखोकीमा केरा खान छोड्छन् । यसले शरीरमा कफ बढ्छ, जसका कारण चिसो ढिलो निको हुने उनीहरुको विश्वास छ । तर केरामा प्रशस्त मात्रामा पोटासियम हुन्छ र यसले शरीरमा पानीको कमीलाई पूरा गर्न सक्छ । यसका साथै यसमा पाइने इलेक्ट्रोलाइट्स र मिनरल्सले शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ । त्यसैले रुघाखोकीमा केराको सेवन गर्नुहोस् ।

२. मह
चिसो र खोकीको समस्याबाट छुटकारा पाउन महको सेवन गर्न सकिन्छ । चिया वा तातो कागती पानीमा मह मिसाएर पिउनाले रुघाखोकीमा धेरै हदसम्म आराम मिल्छ । घाँटी दुख्ने समस्यालाई शान्त पार्न मह राम्रो मानिन्छ। महमा एन्टिमाइक्रोबियल गुण हुन्छ, जसले घाँटीको जलनलाई कम गर्छ।

४. गुड़
रुघाखोकीको समस्याबाट राहत पाउन पनि यो नुस्खा लाभदायक मानिन्छ । रुघाखोकीमा गुड़ खानु निकै फाइदाजनक मानिन्छ । यस्तो बेला खानामा चिनीको सट्टा गुड़ खानुपर्छ । रुघाखोकी र रुघाखोकीबाट छुटकारा पाउन अदुवासँग गुड़ तताएर खानुपर्छ ।

४. दालचीनी
रुघाखोकीमा दालचीनीको सेवन निकै फाइदाजनक हुन्छ । यसका लागि मह र दालचीनी मिसाएर पाउडर बनाउनुहोस् र त्यसपछि पानीमा मिसाएर पिउनुहोस्। यो खोकी पनि छिट्टै निको हुन्छ । यसका साथै महसँग पिसेको दालचीनी पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।

५. काँचो लसुन
लसुनमा धेरै एन्टि-अक्सिडेन्ट र एन्टी-इन्फ्लेमेटरी गुण हुन्छ। लसुनमा प्रतिरक्षा प्रणालीलाई बलियो बनाउने गुण पनि हुन्छ । काँचो लसुनको नियमित सेवनले रुघाखोकी र खोकी निको हुन्छ । लसुन रुघाखोकीको लागि उत्तम घरेलु उपाय मानिन्छ ।

६. ल्वांग
यो औषधीय जडिबुटीले खोकी जस्ता समस्यालाई हटाउन सक्छ। लौंग शताब्दीयौंदेखि जडिबुटीको रूपमा प्रयोग हुँदै आएको छ। यसमा एन्टिफंगल, एन्टिब्याक्टेरियल, एन्टी-इन्फ्लेमेटरी र एन्टिसेप्टिक गुणहरू छन्, जसले खोकीलाई कम गर्न मद्दत गर्दछ।

चिसो र खोकीमा यी खानेकुरा नखानुहोस्
१.दूध
एक अध्ययन अनुसार चिसो र खोकीमा दूध पिउनाले कमैलाई मात्र खोकीको समस्या हुन्छ। दूध मात्र होइन अन्य दुग्धजन्य पदार्थले पनि कफ बनाउँछ। लागि दूध पिउने आफै प्रयास गर्नुहोस् र हेर्नुहोस् यदि तपाई पनि दुध पिएर आराम पाउँदैन तर कफ बढाउनुहुन्छ भने यसबाट बच्नुहोला। रुघाखोकी निको भएपछि मात्र पिउनुहोस् ।

२.फ्राइ खाना र पीठो
चिसो(खोकीमा भुटेको आलु, पकौडा, रोल, पराठा जस्ता भुटेको खानाबाट बच्नुहोस्। यसका साथै रोटी, पास्ता, म्यागी, भटुरे, कुल्चा, यी सबै चिजहरु मैडाबाट बनेको चिजले रुघाखोकी निको हुनुभन्दा पहिले नखानुहोस् । यसले तपाइँको समस्या ट्रिगर गर्न सक्छ।तेलयुक्त खानाबाट बच्न सल्लाह दिन्छ। तिनीहरूलाई खाएपछि तपाईले भारी महसुस गर्नुहुनेछ। रुघाखोकीमा चिप्स, फ्रेन्च फ्राइज र जंक फूड नखानुहोस्।

३. जुस
रुघाखोकीको समस्यामा डिब्बाको जुस पिउनु हुँदैन । तिनीहरूमा उच्च चिनी तत्वहरू हुन्छन्, जसले सेतो रक्त कोशिकाहरूको रोगसँग लड्ने क्षमतालाई कम गर्न सक्छ। जुसमा पाइने एसिडले खोकीमा घाँटी दुख्ने समस्यालाई बढाउँछ ।

४. चिसो चीजहरू
चिसो चीजहरूले रुघाखोकी र खोकीको समस्या निम्त्याउन सक्छ। रुघाखोकी लागेका मानिसहरूलाई पूर्ण रूपमा निको नभएसम्म यसबाट टाढा राख्नुपर्छ।बच्न सल्लाह दिइन्छ। वास्तवमा, चिसो पेय पदार्थ र खानाले श्वासप्रश्वास बाहिर सुख्खापन निम्त्याउँछ।

५. घिउ
रुघाखोकी र रुघाखोकी लागेका व्यक्तिले निको नहुन्जेल घिउको सेवन गर्नु हुँदैन। घिउमा बोसोको मात्रा बढी हुने भएकाले यसले खोकीलाई प्रोत्साहन गर्छ। त्यसैले खोकीमा यसको सेवन नगर्नु राम्रो हुन्छ ।