काठमाडौं, पुष २२। बच्चाहरूलाई चिसोबाट जोगाउनु महत्वपूर्ण हुन्छ । मौसम परिवर्तनले गर्दा यो बेला बालबालिकामा विभिन्न किसिमका संक्रमण हुन सक्छन् । जाडोमा रोगसँग लड्ने क्षमतामा कमी भएर विशेषगरी संक्रमणको समस्या बढी हुन्छ। यो मौसममा रुघाखोकी, ज्वरोजस्ता समस्या आउने गर्छ। चिसोबाट बच्न, बालबालिकालाई राम्रोसँग छोप्ने र न्यानो र रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउने चीजहरू उनीहरूको आहारमा समावेश गर्नुहोस्।
जाडो मौसममा बालबालिकालाई धेरै हेरचाह चाहिन्छ। बढ्दो चिसोमा न्यानो लुगा लगाएर मात्र पुग्दैन, खानपानमा पनि उत्तिकै ध्यान दिन जरुरी छ । यस मौसममा बालबालिकालाई यस्ता खानेकुरा खुवाउनुपर्छ जसले शरीरलाई भित्रबाट तातो राख्छ । यसले शरीरलाई रोगबाट टाढा राख्छ । यो मौसममा बालबालिकालाई खुवाउनै पर्ने खानेकुराका बारेमा जानौँ ।
हरियो सागसब्जी - हप्ताको एक दिन आफ्नो बच्चालाई नयाँ तरिकाले तयार पारेको तरकारी खुवाउनुहोस् । तिनीहरूलाई ताजा हरियो तरकारीहरू जस्तै ताजा पालुङ्गो, मेथीको साग खुवाउनुहोस् । यस बाहेक पालक पनीर वा पालक चावल पनि खुवाउन सक्नुहुन्छ। स्यान्डविचमा हरियो तरकारी राख्नुहोस् र बच्चालाई खान दिनुहोस्। यसबाट उनीहरुको शरीरमा धेरै पोषकतत्वहरु जान सक्नेछन् ।
अमला - अमला भिटामिन सी मा भरपूर छ र धेरै पौष्टिक छ। स्वादको लागि यसमा अलिकति नुन र बेसार हाल्नुहोस्, बच्चाहरूलाई यो धेरै मनपर्छ। भिटामिन सीले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ, जसले शरीरलाई रुघाखोकी र रुघाखोकी जस्ता रोगसँग लड्ने शक्ति दिन्छ।
सखरखण्ड - सखरखण्डमा पौष्टिक तत्व प्रशस्त हुने हुनुका साथै खान पनि निकै स्वादिष्ट हुन्छ । यसलाई रोस्ट गरेर र यसमा चाट मसाला लगाएर पनि बच्चाहरूलाई दिन सक्नुहुन्छ। वा तातो आलुमा घिउ लगाएर बच्चाहरूलाई खान दिनुहोस्।
बदाम - जाडोमा ड्राई फ्रुटले शरीरलाई न्यानो राख्ने काम गर्छ । बच्चालाई काजू, बदाम र ओखर खुवाउनुहोस्। स्वाद बढाउन हल्का भुटेको पनि दिन सक्नुहुन्छ । मेटाबोलिजमसँगै बालबालिकाको खानामा प्रोटिनको मात्रा पनि बढ्छ । बदामहरू बच्चाहरूको लागि स्वस्थ खाजा जस्तै हो।
बेसार - यो मौसममा बच्चालाई एक गिलास दुधमा थोरै बेसार राखेर पिउन दिनुहोस्। यसले शरीरमा न्यानोपन ल्याउँछ र फ्लूबाट टाढा राख्छ। बेसारको दूधले शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने काम गर्छ । त्यसैले बच्चालाई पिउने बानी बसाल्नु पर्छ ।
सख्खर – जाडो मौसममा सख्खरको सेवन बढाउनुपर्छ । अदुवासँग सख्खर खाँदा रुघाखोकीमा धेरै आराम मिल्छ। चिनीभन्दा सख्खर स्वस्थकर हुन्छ । कुनै पनि मीठो परिकारमा चिनीको सट्टा सख्खर दिन सक्नुहुन्छ वा सख्खर मात्र खाँदा पनि बालबालिकाको शरीर न्यानो रहन्छ ।
अण्डा - जाडो मौसममा बच्चालाई हरेक दिन एउटा उमालेको अण्डा खुवाउनुहोस् । यसले शरीरलाई न्यानो राख्नुका साथै ऊर्जा र पोषक तत्व पनि दिन्छ। उमालेको अण्डाबाहेक अम्लेट बनाएर पनि बच्चालाई खुवाउन सकिन्छ । तिनीहरूलाई अण्डा खान मन पर्ने तरिका दिनुहोस्, तर तिनीहरूलाई हरेक दिन अण्डा खुवाउनुहोस् ।
सूप - चिसो दिनमा एक कचौरा सूप भन्दा राम्रो केहि छैन। जाडोमा तपाईंको बच्चालाई न्यानो राख्नको लागि सूप सबैभन्दा राम्रो खाना हो। बच्चालाई सूपमा केही तरकारीहरू दिनुहोस् र यसलाई स्वादिष्ट र पौष्टिक बनाउनुहोस्। यदि तपाईं शाकाहारी खानुहुन्छ भने बच्चालाई कुखुराको सुप दिनु राम्रो हुन्छ।
गाजर - लगभग हरेक बच्चालाई गाजरको मीठो स्वाद मन पर्छ। तपाईं यसलाई गाजरको हलुवा, तरकारी वा सलादको रूपमा पनि बच्चालाई दिन सक्नुहुन्छ। गाजरमा पाइने भिटामिन ए ले बच्चाहरूलाई स्वस्थ बनाउँछ र इन्फेक्सन-एलर्जीबाट टाढा राख्छ।
कोदोको रोटी- कोदोको रोटी वर्षभरि खान पाइन्छ तर जाडो मौसममा खानु उपयुक्त हुन्छ । बच्चाहरूलाई यी रोटी, दाल वा घिउसँग खुवाउन सकिन्छ।